W samym centrum Warszawy, ukryta pomiędzy blokowiskiem, a nowoczesnymi budynkami stoi synagoga im. Małżonków Nożyków. Swoją nazwę synagoga zawdzięcza pomysłodawcy i głównemu inwestorowi – Zelmanowi Nożykowi, który to zastrzegł w swoim testamencie taką nazwę oraz zobowiązał spadkobierców do corocznej modlitwy w intencji własnej jak i swojej żony Ryfki. Wolę tę społeczność żydowska wypełnia do dziś dnia. Murowany budynek wzniesiono w latach 1898- 1902 w stylu neoromańskim, z licznymi dekorami nawiązującymi do sztuki bizantyjskiej – neorenesansowej czy mauretańskiej. Głównym inwestorem był wspomniany wcześniej Zalman Nożyk, zaś pieczę nad budową sprawował specjalnie powołany Komitet Budowy Synagogi. Niestety nie ma pewności kto był odpowiedzialny za projekt budynku. Wśród potencjalnych twórców wymienia się architektów: Leonardo Marconiego, Julisa Prechnera czy Lwa Bachmana. Parter synagogi został podzielony na trzy nawy. W nawie głównej umiejscowiono nieznacznie wysuniętą bimę. Nad nawami bocznymi oraz przedsionkiem umieszczono galerię dla Kobiet – tak zwane babińce. Na fasadzie budynku możemy zaś znaleźć dekoracje z żydowską symboliką. Uroczyste otwarcie synagogi odbyło się w święto Lag ba-omar 12 maja 1902 roku. Wtedy też w świętej szafie – Aron ha-kodesz umieszczono zwój tory. W 1923 roku synagoga przeszła renowację. Przebudowano również salę główną dobudowując do niej chór. Za projekt odpowiedzialny był Maurycy Grodzieński. Świątynia mogła pomieścić około 600 wiernych i od początku swojego istnienia zdobyła przychylność bogatszej części społeczności żydowskiej. W 20-leciu międzywojennym Synagoga im. Nożyków należała do pięciu najważniejszych świątyń żydowskich w Warszawie. II wojna światowa odcisnęła duże piętno na świątyni. W 1940 roku Niemcy zamknęli i zdewastowali synagogę, ostatecznie przekształcając ją w stajnię oraz magazyn paszy. Wraz z utworzeniem Getta Warszawskiego budynek znalazła się w jego południowej części – tzw. małym getcie. W maju 1941 Niemcy zezwolili ludności żydowskiej na korzystanie z trzech świątyń, w tym z synagogi Nożyków. Oficjalnie pierwsze modły i ponowne otwarcie nastąpiło w święto Rosz ha-Szana, jednak już w 1942 okupant ponownie zamknął świątynię. Podczas Powstania Warszawskiego budynek mocno ucierpiał. Nie ominęły go niemieckie bombardowania oraz pociski wystrzelone podczas ulicznych walk. Nie doszło jednak do zawalenia się murowanej konstrukcji. Dzięki nakładom finansowym ocalałych warszawskich Żydów już w lipcu 1945 roku synagoga wznowiła swoje działania. W późniejszych latach losy świątyni również były burzliwe: – w 1951 roku przeprowadzono pierwszą dużą renowację i kolejny raz oficjalnie otwarto świątynię – po 17 latach, w 1968 roku synagogę zamknięto, zaś wierni przenieśli się do przyległej do niej sali modlitewnej – w latach 1977 -1983 miał miejsce gruntowny remont oraz rozbudowa synagogi. Niestety podczas prac wiele oryginalnych elementów zaginęło – 18 kwietnia 1983 roku, w 40 rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim odremontowaną świątynię udostępniono wiernym – lata 90. to okres kilkunastu antysemickich ataków na synagogę i pomniejszych remontów oraz renowacji – ostatni remont budynku miał miejsce w 2008 roku. Świątynia im. Nożyków to jedyna czynna dziś przedwojenna synagoga w Warszawie. Jest ona ważnym ośrodkiem religijnym i kulturowym społeczności żydowskiej. Jest również siedzibą naczelnego rabina Polski.
